Wiele fizjoterapeutek decydujących się na wyspecjalizowanie w zakresie terapii uroginekologicznej dochodzi do momentu w którym zastanawia się nad wyposażeniem gabinetu w aparat do ultrasonografii. Decyzja często poprzedzona jest tygodniami (ba! niekiedy miesiącami) przemyśleń, rozmów, wertowania internetu. Nic dziwnego zakup takiego sprzętu to spory wydatek. O korzyściach posiadania ultrasonografu w gabinecie, ważnych aspektach podczas wyboru aparatu opowie dziś dr n. med. Anita Sikora – Szubert – fizjoterapeutka, konsultantka wsparcia sprzętowego uroginekologii w firmie Meden Inmed, autorka i instruktor podczas szkoleń praktycznych dla specjalistów z zakresu fizjoterapii uroginekologicznej.
Anita w której „części” pracy z pacjentem ultrasonograf przydaje się bardziej – w diagnostyce czy terapii?
Nie wybierałabym:) Ultrasonograf przyda się zarówno podczas diagnostyki jak i terapii. Szczególnie jeśli chodzi o kwestię diagnostyki funkcjonalnej. Obrazowanie ultrasonografem wykorzystamy chociażby do oceny funkcji dna miednicy czy pracy mięśnia poprzecznego brzucha. Tym badaniem ocenić możemy także przednią ścianę brzucha, kresę białą (zarówno w spoczynku jak i podczas aktywacji) czy strukturę spojenia łonowego. Nie można też pominąć elementów diagnostyki funkcji układu moczowego: objętość pęcherza moczowego, grubość jego ścian, objętość zalegającego moczu po mikcji. To, w naszej diagnostyce (na potrzeby funkcji dna miednicy) jest niezwykle istotne. Oczywiście obrazowanie ultrasonograficzne, szczególnie sonofeedback będzie dla nas zdecydowanie kluczowe, w trakcie prowadzenia terapii. Obrazowanie funkcji, w czasie rzeczywistym, jest dla pacjentek bardzo pomocne w nauce prawidłowych wzorców napięciowych.
Jakie struktury/ dysfunkcje można ocenić obrazowo?
Jeśli chodzi o kwestie fizjoterapii uroginekologicznej możemy ocenić struktury przedniej ściany brzucha, mięśnie skośne zewnętrzne, wewnętrzne, mięsień poprzeczny brzucha a także jakość , szerokość i funkcję kresy białej (w spoczynku i w napięciu). Możemy również ocenić funkcje przedniego kompartmentu w obszarze miednicy mniejszej czyli ocenić pęcherz, aktywację mięśni dna miednicy (stosując obrazowanie przez powłoki brzuszne lub obrazowanie przezkroczowe czy z wykorzystaniem sondy endovaginalnej). No i oczywiście kwestię dotyczące samej pracy wszystkich trzech kompartmentów miednicy z wykorzystaniem sondy endovaginalnej celem oceny funkcji pęcherza moczowego, struktur zwieracza, okolicy odbytnicy czy chociażby pracy tych mięśni.
Czym różnią się od siebie aparaty do USG wykorzystywane w fizjoterapii uroginekologicznej?
Najpewniej parametrami i ceną;) Oczywiście wyróżniamy aparaty które będą miały formułę przenośną, czyli tablet łączony z głowicą ultrasonograficzną która pozwoli nam wykonywać badanie w warunkach domowych. Będziemy mieć też aparaty USG przenośne, które będą nam się mieścić w walizce podróżnej (do przenoszenia między gabinetami), a także aparaty większe, stacjonarne (takie które najczęściej obserwujemy w gabinetach specjalistycznych). To jaki aparat wybierzemy będzie zależało od naszego budżetu, i funkcji z jakich będziemy chcieli korzystać. To ważne, czy chcemy korzystać z wszystkich trzech głowic: liniowej, convex, endovaginalnej. Warto zawrócić uwagę na to, żeby aparat miał, jak najwięcej wejść na głowicę.
W kilku słowach – do czego służą poszczególne głowice: convex, liniowa i edovaginalna.
Głowicą convex pracujemy przez powłoki brzuszne żeby ocenić układ moczowy, funkcję i objętość pęcherza. Tę głowicę wykorzystamy również do badania przez kroczowego żeby ocenić struktury zlokalizowane w miednicy mniejszej. Głowicą liniową będziemy przede wszystkim oceniać strukturę mięśni położonych bardziej powierzchownie (mięsnie brzucha, spojenie łonowe, ale także wszystkie kwestie ortopedyczne – nieobce w fizjoterapii). Głowicą endovaginalną będziemy oceniać wszystkie trzy kompartmenty w miednicy mniejszej z dojścia przezkroczowego żeby ocenić funkcję dna miednicy ale także, dolnego odcinka pokarmowego.
Na jakie aparaty najczęściej decydują się fizjoterapeutki uroginekologiczne?
To zależy od potrzeb i doświadczenia. Dziewczyny które pracują z pacjentkami na wizytach domowych częściej sięgają po wersje przenośne. Te z dziewczyn które pracują w dużych przychodniach, najczęściej korzystają z dużych aparatów z których korzystają lekarze specjaliści. Patrząc na aparaty kupowane do swoich gabinetów, myślę że najczęstszym wyborem są aparaty przenośne takie jak EBit 30 czy Wisonic (czy inne aparaty z tej półki cenowej w zależności od producenta i dystrybutora).
Czy jest możliwość przetestowania sprzętu przed zakupem ?
Myślę, że większość firm umożliwia przetestowanie aparatu przed zakupem. To bardzo istotne! Dobrą formą na rozeznanie się w tym, jaki aparat chcielibyśmy „wziąć” na testy do siebie, jest udział w warsztatach tj. jak chociażby te które prowadzę w Łodzi ja wraz z HealthConcept, czy moich pozostałych szkoleniach w innych miastach. Osobiście lubię też formę warsztatów gabinetowych gdzie spotykamy się w niewielkich grupach. To oprócz „zobaczenia” aparatów, zaproszenie różnych firm do udostępnienia sprzętu. Ważne żeby zweryfikować który z obrazów jest dla nas najbardziej zadowalający i na którym aparacie pracuje się nam najwygodniej.
